Filed under: weboorlog
(NRC Handelsblad, vrijdag 6 juli 2012)
De Indiase hoofdstad New Delhi raakt oververhit. De 17 miljoen inwoners snakken naar regen. Al twee maanden trotseren ze extreem hoge temperaturen. Stroomstoringen en een gebrek aan leidingwater maken de situatie extra explosief.
Maandag braken op verschillende plaatsen in de aan Delhi grenzende deelstaat Haryana rellen uit. In zeker zeven steden werd personeel van elektriciteitsbedrijven in elkaar geslagen, gegijzeld, opgesloten en bedreigd. Op sommige plekken in Haryana was ruim 20 uur achtereen geen stroom. Dinsdagnacht waren er rellen in een voorstad van New Delhi, 30 kilometer van ons huis. Meer dan tweehonderd Indiërs die de hele nacht geen stroom kregen vielen personeel aan van transformatorstations. Ze waren woedend omdat ze de hitte niet konden verdrijven met ventilatoren en airconditioners.
Het hoort nu te regenen dat het giet. Maar het is onveranderd zonnig en bloedheet. Het was laatst 46 graden met een minimumtemperatuur van 40 graden ’s nachts. De moesson is meer dan een week te laat. De regens kruipen langzaam op naar de hoofdstad. Te langzaam, kreunen de inwoners van de stad.
De moesson kan het leven voor veel Indiërs op zijn kop zetten. De beelden van watervlaktes waar eens dorpen waren keren vrijwel jaarlijks terug. Ook nu weer zijn er grote overstromingen in Bangladesh (95 doden) en het noordoosten van India (ruim 80 doden). Maar ook een vertraagde moesson ontregelt het leven. Zo worden in veel ziekenhuizen wegens water- en stroomgebrek alleen nog spoedeisende operaties uitgevoerd.
Als ik, toch enigszins bezorgd, Indiërs vraag naar hun moessonervaringen, lichten hun ogen op. Ze spreken van verkoeling. Van dorst die gelest wordt, van leven dat terugkeert. Alleen bij een arts uit Lucknow maakt de gelukzalige flits snel plaats voor een bezorgde blik. „De moesson brengt ziektes”, zegt ze. „Muggen verspreiden dengue en malaria.” Ze werkt in een overheidsziekenhuis. Daar komen de armste mensen die vaak als eersten worden getroffen. Ze ziet er vrijwel elke moesson gevallen van cholera. Hoe hard India ook moderniseert, teveel mensen wassen zich nog altijd in water waar ook de riolering op loost.
Maar over overstromingen en gevaarlijke ziektes hoor je de bewoners van New Delhi niet. Voor hen betekent de regen nu: verlossing. De watercrisis wordt verergerd door de late moesson. Met de bewoners van ons huis trekken we geregeld de portemonnee om een watertankwagen te laten komen. Elke keer is de literprijs hoger. Wie dat niet kan betalen moet vaak meer dan een dag wachten voor er water door de leidingen stroomt. Veel arme Indiërs drinken het slecht gezuiverde leidingwater.
De late moesson verergert ook het stroomtekort. Waterkrachtcentrales hebben te weinig vermogen om de kolencentrales die het leeuwendeel van India’s stroomproductie leveren, bij te staan. Door de hitte schiet bovendien het elektriciteitsverbruik omhoog: de groeiende middenklasse schaft massaal stroom vretende airconditioners aan. Bij de bovenbuurvrouw boren twee mannen gaten in de muur voor de luchtinlaat van haar glimmend nieuwe airco’s.
Tot overmaat van ramp lijkt de moesson dit jaar bovendien minder krachtig. De regenval elders in India is tot nu toe ruim 30 procent lager dan normaal, waardoor minder rijst, graan en oliezaad wordt aangeplant. Sommige fabrieken moeten tijdelijk de productie stilleggen door een tekort aan koel- en afvoerwater. De late moesson dempt de economische verwachtingen, drukt de beurskoersen en heeft een nadelig effect op de koers van de rupee. Net nu die zich een beetje leek te herstellen.
Filed under: weboorlog | Tags: Aftrap, Best wel heet, India, Pakistan, Persoonlijk, Zuid-Azië
Web[oor]log is gesloten. Of eigenlijk: web[oor]log is achter een andere locomotief gehangen. Vanaf nu heet mijn blog In Zuid-Azië. Je vindt het hier. En het gaat nog steeds over hetzelfde: journalistiek. En dan om precies te zijn: mijn journalistiek; over hoe ik me telkens weer naar een artikel worstel.
Net als web[oor]log is In Zuid-Azië een open keuken. Je kunt er rustig in pruttelende potten en pannen kijken om te zien of het je bevalt what’s cooking.
Mijn situatie is veranderd. Toen ik web[oor]log maakte, opereerde ik vanuit Nederland. Daarvandaan maakte ik, meestal met fotograaf Jeroen Oerlemans, reizen naar oorlogsgebieden. In web[oor]log kon je lezen welke zeven sloten we moesten vermijden om niet terug te komen met zinloze propagandaverhalen.
Sinds april 2012 woon ik niet meer in Nederland, maar in New Delhi, India. Ik ben nu correspondent. Vooral voor NRC, en ook een beetje voor RTL Nieuws en RTL Z.
De web[oorlog]posts zijn nog steeds te lezen. Scrol naar beneden en je vindt ze vanzelf. Of gebruik de search-balk en zoek op “weboorlog”, “Afghanistan”, “Uruzgan” of “Libanon”.
Ik gebruik In Zuid-Azië ook artikelen te plaatsen die ik eerder publiceerde in NRC Handelsblad of nrc.next. Om echt goed op de hoogte te blijven van wat er in Zuid-Azië speelt moet je natuurlijk gewoon die kranten betaald lezen. Of dacht je soms dat ik al die informatie cadeau kreeg en het na twee keer knipperen met mijn ogen keurig geknipt en geschoren in de krant stond?
Bedankt voor je bezoek.
Breng me NU naar In Zuid-Azië, Joeri’s verherbouwde open keuken.
Filed under: India
Het is geen nieuws meer: ik word de nieuwe India/Pakistan-correspondent voor NRC Handelsblad. Ik begin op 1 april. Geen geintje.
Dat betekent dat ik vertrek als redacteur van De Groene Amsterdammer, waar ik vanaf 1995 heb gewerkt. Eerst als stagiair, toen als freelancer en vanaf februari 1998 als redacteur in vaste dienst. Ik heb een geweldige tijd gehad bij De Groene en – het is nog geen april – ik heb het er nog steeds zeer naar mijn zin.
Onze inzet wordt nu eindelijk beloond: de oplage van de Groene Amsterdammer stijgt, met name dankzij onze doorwrochte artikelen, waarin we geen concessies doen aan de Volkskrant-magazine-middelmaat die inmiddels de tijdschriftenwereld terroriseert. Invoelende ego-reportages, semi-arti photo shoots en de onvermijdelijke interviews met bekende Nederlanders – toon: ietwat bijdehand, wat tegenwoordig doorgaat voor ‘journalistiek’ – hebben de nadenkende stukken die je vroeger nog wel eens in de overige opinieweekbladen aantrof, verdrongen.
Een pijnlijke misrekening, zo blijkt. Op vervlakking zit geen lezer te wachten in deze zware tijd, die schreeuwt om duiding en reflectie. De oplages van onze collega-opinieweekbladen hollen dan ook gillend achteruit, waar wij gestaag stijgen. Toen ik als stagiair bij De Groene begon, zakte de oplage langzaam naar de zestienduizend, nu naderen we de twintigduizend. Sinds dit trimester zijn we niet langer het kleinste opinieweekblad. Wij zijn HP/De Tijd voorbij. Wij redden De Gids, ons illustere oudere broertje, van de ondergang. Wij staan op de kaart van Dichtend & Denkend Nederland, en wij zijn geen vaag stipje meer.
Wij. Straks is dat ‘zij’. Dat voelt vreemd. Jarenlang hebben we bij de redactie van De Groene Amsterdammer onze vruchten voorzichtig laten rijpen, en nu ze zich gretig laten plukken ga ik weg. Waarom?
Het heeft denk ik iets te maken met de stand van planeten, met het langs scheren van kometen en het uitdijen van zonnestelsels. Met andere woorden: er kwam opeens zoveel goeds samen, dat ik wel móest. Bij mijn geliefde Groene staat alles onwankelbaar op de rails, er is een sublieme redactie, inclusief fotoredactie en vormgeving, geleid door een geweldige hoofdredacteur en ondersteund door een doorgewinterd uitgeversbedrijf, bestaande uit een gesmeerde administratie, een hoog scorende advertentieafdeling en een majeure telefonische acquisitiesectie, ressorterend onder een immer dieselende uitgever/directeur. Bovendien heb ik door de jaren heen bij De Groene zo’n beetje alles op mijn vakgebied kunnen doen wat mijn hartje begeerde, met als favorieten onderzoeksjournalistiek en oorlogsverslaggeving. Daarin heb ik misschien wel – zeg ik maar even onbescheiden – mijn sporen verdiend (Gouden Pennetje 1997, met Sander Pleij; nominaties voor De Tegel 2008; Dick Scherpenzeelprijs 2011). Ik publiceerde twee boeken, dook in talloze onderwerpen en maakte menig verre reis. Eén droom had ik nog: pionier-verkenner zijn van een gezaghebbend dagblad in liefst lastig gebied. Toen ik de kans kreeg het NRC-correspondentschap voor Zuid-Azië in de wacht te slepen, dicht bij mijn geliefde Afghanistan, met inbegrip van het immer roerige, fascinerende Pakistan, kon ik niet op mijn handen blijven zitten. Standplaats New Delhi, een plek die geschikt is voor ons jonge gezin, een plek die bovendien siddert van de prachtige verhalen.
Goed nieuws voor mijn trouwe lezers: ik zal naast mijn werk voor NRC ook zo nu en dan voor De Groene schrijven. Het gekoesterde weekblad zal nooit ver weg zijn. Als ik in april met het NRC-correspondentschap begin, heb ik enkele gewaardeerde oud-Groene-collega’s weer terug. Pieter van Os (politiek redacteur bij NRC), Peter Vermaas (NRC-correspondent Zuidelijk Afrika) en natuurlijk Hubert Smeets, oud-Rusland-correspondent voor NRC, ex-Groene hoofdredacteur en nu opnieuw mijn collega, als NRC-commentator. “Joeri, jongen, moet je niet eens proberen ergens correspondent te worden?”, vroeg hij me meermaals, toen hij de Groene-redactie leidde. Het was niet dat hij me weg wilde hebben, verzekerde hij me, als ik hem wantrouwend aankeek. Het was iets met planeten, zonnestelsels en kometen, zei hij dan grijnzend, in onnavolgbaar Smeetsiaans.
Dus hier ben ik. In New Delhi. Samen met Marte (die vanuit Delhi stug blijft doorschrijven voor NRC Next, Linda, Happyness en al die andere prachtbladen, en me wat had aangedaan als ik niet had gesolliciteerd) op zoek naar een huis waar we goed kunnen leven met onze twee dochtertjes. Dat huis lijken we al na één middag gevonden te hebben.
Maar daarover later meer.
Filed under: weboorlog
Zondag 3 oktober – Boeken van de VPRO, met Wim Brands
Joeri met filosoof Marc De Kessel en presentator/dichter Wim Brands
klik hier of op de foto om direct naar de vid van de uitzending te gaan.
Filed under: weboorlog
De inkomsten van een krijgsheer
‘Hoeveel verdient die krijgsheer, per maand?’, vroeg Wim Brands tijdens de televisieopnamen van zijn programma Boeken. Het programma is semi-live: in de opnamen wordt niet geknipt.
Krijgsheer Matiullah Khan toont een foto waarop hij poseert met enkele van zijn mannen en een Amerikaanse special forces-eenheid. Matiullah ontleent zijn macht aan Amerikaanse steun. De Amerikanen knijpen een oogje toe bij Matiullahs omgang met de mensenrechten in Uruzgan. FOTO COPYRIGHT: JEROEN OERLEMANS
‘Dat weten we niet precies, maar ik denk wel ongeveer een miljoen dollar’, zei ik. ‘Hij beschermt konvooien. Soms krijgt hij wel 17.000 dollar per vrachtwagen.’
De vraag overviel me een beetje. Na de uitzending ben ik eens rustig gaan rekenen. Ik zat iets Lees verder
Filed under: weboorlog
‘Twee van mijn ex-SAS vrienden pleegden zelfmoord’
Voor nu.nl interviewde ik de Britse ex-commando Andy McNab. Hij werd beroemd met zijn boek Bravo Two Zero (1994), waarin hij beschrijft hoe in 1991 zijn geheime eenheid in de Irakese woestijn wordt ontdekt. Drie leden van zijn ploeg werden gedood. Zelf werd hij weken lang gemarteld. Inmiddels heeft hij 24 (!) boeken op zijn naam staan. ‘Maar ik ben nog steeds in hart en nieren een soldaat’.
De leden van de Bravo Two Zero-patrouille. Drie van de mannen zonder balkje voor hun gezicht zijn gesneuveld. McNab zit in het midden, vooraan.
Filed under: weboorlog
NA ÉÉN WEEK AL TWEEDE DRUK!
Joeri Boom
Podium, 2010
Als een nacht met duizend sterren. Oorlogsjournalistiek in Uruzgan
In Uruzgan hebben Nederlandse soldaten een zware strijd gevoerd. 600 Nederlandse journalisten zijn de afgelopen jaren aan de hand van defensie naar de Afghaanse provincie gereisd. Slechts negen Nederlandse journalisten, onder wie één fotograaf en één cameraman, ontrokken zich aan de invloed van de defensievoorlichters en werkten onafhankelijk in de levensgevaarlijke provincie.
Door die ongelijke verhouding kreeg het publiek een beeld van de oorlog dat weinig met de werkelijkheid te maken had. Er zijn verschillende Uruzgan-missies, een op papier in Den Haag en een in Uruzgan zelf. Niet het beleid bepaalt de missie, maar het handelen van de militairen zelf.
Groene Amsterdammer-redacteur Joeri Boom reisde elf keer naar Afghanistan. In Uruzgan werkte hij zowel embedded als onafhankelijk. In een meeslepend verslag van zijn eigen oorlogservaringen laat hij zien wat er werkelijk gebeurde en waar de beelden uit elkaar liepen. Wat kunnen we weten? Wat willen we weten? Waar begint de censuur en waar de zelfcensuur?
Bestel nu een gesigneerd exemplaar tegen een voordelig tarief (inc. verzendkosten) in de webwinkel van De Groene Amsterdammer
Filed under: weboorlog
Naar aanleiding van mijn boek ‘Als een nacht met duizend sterren. Oorlogsjournalistiek in Uruzgan’ werd ik geinterviewd in de Volkskrant, door mijn gewaardeerde collega en mede- Afghanistanganger Noël van Bemmel. We voerden een lang en goed gesprek, dat Noël kundig wist te vatten in een krantenartikel. Daarbij gaan natuurlijk altijd nuances verloren, dat is onvermijdelijk. Op één punt dacht ik toen ik de papieren versie zag: hmm, hier past een aanvulling.
Ik zeg in het interview: ‘Alleen de Volkskrant en het NOS Journaal besloten op een gegeven moment zonder Defensie te reizen.’
De crux zit hem in dat ‘gegeven moment’. Ik doelde op het wijzigen van het beleid. Over het algemeen bleven media die hun verslaggevers louter embedded lieten werken dat doen, ook toen duidelijk werd dat onafhankelijke journalistiek vanuit Uruzgan wel degelijk mogelijk was zonder al teveel kosten en gevaar. Bij mijn weten stapten alleen het NOS Journaal, de Volkskrant (en natuurlijk mijn eigen Groene Amsterdammer) van die lijn af. Ik noemde niet de journalisten die al niet-embedded werkten. Ik noem ze hier graag: Arnold Karskens (Nieuwe Revu, later De Pers), Minka Nijhuis (freelance voor onder meer Trouw, Radio 1), Bette Dam (freelance voor o.m. Wereldomroep, Vrij Nederland) en Hans Jaap Melissen (Wereldomroep).
Excuses voor de te korte bocht…
Gisteravond een uitstekende uitzending gezien van Wintergasten. Met dank aan Raoul Heertje die eerder in zijn programma 
Heerlijk Eerlijk Heertje bewees niet mee te doen aan format-denken en wegzap-angst, maar mensen die iets te melden hebben gewoon de tijd geeft. Inderdaad, langer dan de 15 seconden per antwoord die daar tegenwoordig voor Lees verder
Obama mag dan een nieuwe strategie hebben opgediend voor de oorlog in Afghanistan, maar weten we wel wie de Taliban zijn? 
Het zijn niet meer de stenentijdperkers van weleer. De neo-Taliban hebben zich verjongd en dingen nu met succes naar de gunst van de Afghanen. Alleen: we willen het niet zien, want we durven het ons niet voor te stellen. Lees verder
Nauwelijks 24 uur nadat president Obama in een toespraak zijn langverwachte nieuwe Afghanistan-strategie ontvouwde, ontstond in het Nederlandse kabinet al bonje.
president Obama tijdens zijn langverwachte Afghanistan-speech op Westpoint, 1 december 2009
De Amerikaanse mariniers die het dorpje Tarakai in de Zuid-Afghaanse provincie Helmand bezochten, konden praten als brugman, de bewoners peinzden er niet over om te gaan stemmen in de Afghaanse presidentsverkiezingen die vandaag zijn gehouden.
Voordat de mariniers kwamen, had zich een groep Talibanstrijders verzameld op de bazaar. De mullah die hen leidde sprak de dorpelingen toe. Wie zou deelnemen aan de Lees verder
IN DE VROEGE OCHTEND van augustus 2003 verscheen een politiemacht uitgerust met bulldozers bij de armzalige huisjes van Shir Pur, grenzend aan Kabuls dure Wazir Akbar Khan-district. Zonder aankondiging begonnen de agenten huizen te slopen, soms met de mensen er nog in. Abdul Salam en zijn zeskoppige gezin zaten net aan het ontbijt toen hun Lees verder
Filed under: weboorlog
Afgelopen week eiste een 107mm-raket voor het eerst slachtoffers onder Nederlandse militairen. De 20-jarige soldaat-1 Azdin Chadli werd gedood toen een raket middenin Kamp Holland neerkwam. Hij is de negentiende Nederlandse militair die tijdens de missie het leven liet. Bij de raketaanval raakten vier mannen en één vrouw gewond, van wie twee ernstig.
Filed under: Opinie
(Embedded of unembedded? Een vergelijking.)
Embedded journalistiek is de norm in Uruzgan, net als tijdens alle eerdere Nederlandse oorlogen. Maar dat ook in het informatietijdperk de media kiezen voor eenzijdige en gekleurde berichtgeving, terwijl onafhankelijke verslaglegging wel degelijk mogelijk is, duidt op een crisis in de journalistiek.
door Joeri Boom
Tarin Kowt, rotonde centrum Lees verder
Filed under: Afghanistan
(Foto: Joeri Boom)
De strijd die de Afghaanse parlementariër Malalai Joya voert voor vrouwenrechten, is haar duur komen te staan. Krijgsheren en religieuze leiders kunnen haar bloed wel drinken.
Lees verder
De World Press Photo en het Defensiemonopolie op Uruzganfotografie
door Joeri Boom
Een uitgeputte Amerikaanse soldaat heeft z’n helm afgegooid en wist het zweet van z’n voorhoofd. Hij lijkt op het punt van instorten te staan. De foto is genomen door de Britse fotograaf Tim Hetherington in de Korengal Vallei in Oost-Afghanistan. Daar vecht Lees verder
(Opinieartikel gepubliceerd in het Reformatorisch Dagblad)
Nederland moet leren van de ervaringen in Srebrenica, stelt Joeri Boom. Dat betekent dat de missie in Uruzgan alleen verlengd kan worden als het Nederlandse leger de veiligheid van de Afghaanse bewoners kan garanderen. Lees verder
Als weekbladjournalist komt het soms voor dat je wordt ingehaald door de actualiteit. In het artikel De weg naar de hel is geplaveid met goede bedoelingen schreef ik het volgende: Lees verder
Filed under: Uruzgan september 2007
Maandag 10 september – Er staat een bericht in de krant over de Taliban, die zeggen bereid te zijn te onderhandelen met de regering in Kabul. President Karzai roept hen al geruime tijd op om rond de tafel te gaan zitten. Lees verder
Filed under: Uruzgan september 2007
Zondag 9 september – Het is vrij rustig. We sluiten ons aan bij een patrouille richting Volendam. De voorpost ligt op een heuvel, zes kilometer van Camp Hadrian, en vlak bij Cutu. ‘Hier knalde hij d’r in’, zegt luitenant Alex. Hij wijst op een hesco (bak met zand of grind waarmee verdedigingswallen gebouwd kunnen worden), waarvan de huid gescheurd is. Zand en stenen zijn eruit gelopen. ‘Een metertje hoger en we hadden een uitdaging gehad.’ Achter de hesco’s stond een pantserwagen die erboven uitstak. Lees verder
Filed under: Uruzgan september 2007
Zaterdag 8 september – Er zijn drie rode kruizen op de stafkaart bijgekomen. Op dit moment is nog één post, Dizak Ferry, in handen van de Afghaanse politie. Daar vecht commandant Quari, plaatsvervangend hoofd van politie, met veertig man. Verbeten houden ze stand. Een Nederlands peloton vecht mee met de agenten. De post mag niet verloren gaan. Het is een strategisch punt in dit deel van Uruzgan, dat wordt gedomineerd door de Helmandrivier. In Dizak kan die worden overgestoken met een pontje. In juli mislukten pogingen van de Taliban om elders de rivier over te steken. Tientallen strijders verdronken. Lees verder
Filed under: Uruzgan september 2007
Vrijdag 7 september – De post van commandant Abdul Rahim is gevallen. Eén agent is gedood. De vrouwen en kinderen van Palawan, de commandant van de post bij Cutu, waaruit hij zich dan al heeft teruggetrokken, werden beschermd door Abdul Rahim. Ze worden gegijzeld door de Taliban, maar uiteindelijk vrijgelaten. Onduidelijk is wat Palawans tegenprestatie is geweest. Abdul Rahim en zeven agenten zijn eveneens ontvoerd. Over hun lot is niets bekend. Lees verder
Filed under: Uruzgan september 2007
→ Veiligheid en besluitvorming
Politici die de Nederlandse missie in Afghanistan bezoeken, mogen niet het kamp uit. Wat weet het kabinet eigenlijk? En de Tweede Kamer, waar het afkalvende draagvlak voor de missie hersteld zou moeten worden? Lees verder
Filed under: Uruzgan september 2007
Donderdag 6 september – Bij dageraad rukken Nederlandse eenheden op. In het zuiden komen zij niet in actie, maar nemen positie in op een heuvel. Daar zien ze hoe de ene na de andere post zich overgeeft aan de Taliban. In het noorden, bij Cutu, vallen de Nederlanders aan. Ze worden beschoten met mortieren, rpg’s (raketgranaten) en automatische wapens. Ze vechten terug en schakelen onder meer een spotter uit die vanuit de versterkte post het mortiervuur leidt. ’s Nachts wordt voorpost Volendam, zes kilometer ten noorden van Camp Hadrian, aangevallen met mortieren en raketgranaten. Tijdens de gevechten vallen geen Nederlandse slachtoffers.
web[oor]log 